Narodowe Czytanie 2025 w Centrum Kulturalnym w Przemyślu
W sobotnie popołudnie, 6 września 2025 roku, Centrum Kulturalne w Przemyślu gościło miłośników literatury na wyjątkowym wydarzeniu – 14. edycji Narodowego Czytania, ogólnopolskiej akcji społecznej, organizowanej pod honorowym patronatem Pary Prezydenckiej.
Tegoroczna edycja poświęcona była twórczości Jana Kochanowskiego – wybitnego poety epoki renesansu, uważanego za ojca nowoczesnej poezji polskiej. Wydarzenie rozpoczęło się krótkim przypomnieniem idei Narodowego Czytania, które od 2012 roku promuje czytelnictwo i przypomina o najważniejszych dziełach naszej literatury.
W przemówieniu otwierającym spotkanie prowadząca Jolanta Nowak przypomniała słowa Prezydenta Andrzeja Dudy, który zwrócił uwagę na ponadczasowy charakter poezji Kochanowskiego, jej uniwersalne przesłania i piękno języka. Z kolei Pierwsza Dama –Agatą Kornhauser–Duda podkreśliła, że w jego utworach odnaleźć można zarówno radość, jak i smutek, głęboką refleksję oraz pochwałę życia.
Następnie zaprezentowano postać Mistrza z Czarnolasu – jego życiorys, twórczość oraz znaczenie dla rozwoju języka polskiego.
Kulminacyjnym momentem spotkania było wspólne czytanie wybranych fraszek i pieśni poety. Na scenie pojawiły się kolejno lektorki, które odpowiedziały na zaproszenie CK. Z dużym zaangażowaniem i wrażliwością interpretowały one utwory mistrza Jana. Publiczność mogła usłyszeć m.in. „Do gór i lasów”, „Na dom w Czarnolesie”, „Pieśń XXIV” i „Pieśń XXV” czy też słynne fraszki „O doktorze Hiszpanie”, „Na Lipę” i „Na zdrowie”.
Nie zabrakło również podziękowań dla wszystkich czytających – każda z nich otrzymała drobny upominek.
Kolejnym punktem programu była prezentacja fraszek napisanych przez podkarpackie poetki, których zainspirowała forma i tematyka utworów Kochanowskiego. Było to współczesne spojrzenie na codzienność, z przymrużeniem oka, ale i refleksją, które spotkało się z ciepłym przyjęciem publiczności. Utwory Jana Kochanowskiego czytały: Lucyna Gajda, Jadwiga Kuriańczyk, Wacława Szychulska, Barbara Łapka, Ewelina Pawłowska, a także poetki: Alicja Chruścicka, Stefania Kukiewicz-Bigos, Agata Lalik, Joanna Lorenowicz, Ewelina Łopuszańska, Teresa Paryna, Grażyna Spodar, Jadwiga Szatała, Daria Stopyra oraz Małgorzata Żak-Lorenowicz, które zaprezentowały również swoje fraszki. Dołączyły do nich ze swoimi utworami Maria Brodowska, Halina Pusio, Małgorzata Stec, Ewa Świder i Maria Żemełko.
Na wszystkich uczestników czekały także atrakcje towarzyszące:
- warsztaty kaligrafii, które poprowadziła Katarzyna Grabka z Pracowni „Ceramiczny Lis” z Przemyśla,
- literackie krzyżówki przygotowane przez Przemyski Klub Szaradzistów „Przemek”, działający w CK w Przemyslu,
- możliwość zdobycia pamiątkowej pieczęci Narodowego Czytania 2025 na przyniesionych egzemplarzach dzieł Jana Kochanowskiego.
Nie zabrakło również kulinarnego akcentu – wszyscy goście mogli skosztować aromatycznej herbatki lipowej i naturalnego miodu, pochodzącego z pasieki jednej z poetek. Ten poczęstunek idealnie dopełnił atmosferę spotkania, przywołując skojarzenia z Czarnolasem – miejscem, gdzie Kochanowski tworzył swoje najważniejsze dzieła. Było to doskonałe podsumowanie dnia, w którym przeszłość spotkała się z teraźniejszością, a poezja ponownie zbliżyła ludzi.
Narodowe Czytanie 2025 w Centrum Kulturalnym w Przemyślu było nie tylko świętem literatury, ale również dowodem na to, że klasyka nie traci na aktualności – a wspólne czytanie to coś więcej niż tylko słowa. To budowanie wspólnoty, rozmowa o wartościach i powrót do źródeł naszej kultury.
